Huyện Hưng Nguyên được xác định là vệ tinh quan trọng của thành phố Vinh; là vùng kinh tế tổng hợp trọng điểm đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh Nghệ An gắn với các ngành công nghiệp, dịch vụ du lịch, nông lâm ngư nghiệp…
Hưng Nguyên là huyện ngoại vi nằm phía Nam tỉnh Nghệ An, giáp thành phố Vinh với tiềm năng phát triển công nghiệp tập trung và các mô hình logistics hiện đại; du lịch sinh thái, cảnh quan, nghỉ dưỡng cao cấp. Đây cũng là đầu mối giao thương quan trọng trung chuyển hàng hóa của tỉnh.
Hưng Nguyên có 18 đơn vị hành chính gồm: Thị trấn Hưng Nguyên và 17 xã) có diện tích hơn 159km2.
Huyện được định hướng phân thành 2 vùng phát triển không gian theo hướng vừa kết nối với tổng thể phát triển chung của tỉnh Nghệ An, vừa khai thác hiệu quả các tiềm năng của địa bàn khu vực.
Phía Bắc huyện Hưng Nguyên khi được phân vùng sẽ bao gồm thị trấn Hưng Nguyên và 5 xã (Hưng Trung, Hưng Yên Nam và Hưng Yên Bắc, Hưng Tây, Hưng Đạo) với diện tích khoảng 7.427ha – chiếm gần 47% tổng diện tích tự nhiên toàn huyện.
Thị trấn Hưng Nguyên (đô thị loại V) là hạt nhân phát triển của huyện. Đây cũng là vùng động lực trung tâm, phát triển kinh tế tổng hợp, đô thị, công nghiệp, dịch vụ, thương mại và là đầu mối giao lưu với các địa phương lân cận; liên kết chặt chẽ, toàn diện với sự phát triển chung của vùng.
Vùng phía Nam gồm 12 xã (Hưng Thịnh, Hưng Mỹ, Hưng Lợi, Hưng Phúc, Châu Nhân, Xuân Lam, Hưng Nghĩa, Hưng Thành, Hưng Thông, Hưng Tân, Long Xá, Hưng Lĩnh). Diện tích khoảng 8.501ha (bằng 53,37% tổng diện tích tự nhiên toàn huyện). Đây là vùng phát triển du lịch, nông nghiệp công nghệ cao. Hạt nhân phát triển là đô thị Hưng Thịnh và đô thị Long Xá (đô thị loại V).
Việc xây dựng vùng huyện Hưng Nguyên cũng gắn liền với 2 động lực tăng trưởng của tỉnh theo Quy hoạch tỉnh Nghệ An thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 là đô thị trung tâm thành phố Vinh mở rộng và khu kinh tế Nghệ An.
Theo đó, Hưng Nguyên nằm về phía Tây được định hướng là đô thị vệ tinh quan trọng của thành phố Vinh và nằm trong vùng mở rộng khu kinh tế Nghệ An, dự kiến mở rộng lên 70.000ha, thêm các xã: Hưng Trung, Hưng Yên Bắc, Hưng Yên Nam và Hưng Tây thuộc huyện Hưng Nguyên.
Định hướng phát triển 3 đô thị huyện Hưng Nguyên gồm thị trấn Hưng Nguyên, đô thị Hưng Thịnh và đô thị Long Xá.
Thị trấn Hưng Nguyên (đô thị loại V) là thị trấn huyện lỵ, trung tâm hành chính, văn hóa, khoa học kỹ thuật và dịch vụ công cộng của huyện Hưng Nguyên. Mục tiêu đến năm 2030, thị trấn Hưng Nguyên sẽ có diện tích 758,1ha với dân số khoảng 20.000 người; đạt tiêu chí đô thị loại V.
Đô thị Hưng Thịnh (đô thị loại V) là đô thị thương mại dịch vụ khu vực phía Đông Bắc của huyện Hưng Nguyên và là đô thị vệ tinh phía Nam của thành phố Vinh. Giai đoạn đến năm 2030, hình thành đô thị Hưng Thịnh gồm các xã: Hưng Mỹ, Hưng Thịnh, Hưng Lợi và Hưng Phúc. Tổng diện tích 2.226ha; dân số khoảng 27.000 ngườ; đạt tiêu chí đô thị loại V. Giai đoạn 2030-2050, định hướng phát triển dân số khoảng 49.000 người. Hoàn thiện và nâng cao tiêu chí đô thị loại V.
Còn đô thị Long Xá (đô thị loại V) là đô thị thương mại dịch vụ khu vực phía Tây Nam huyện Hưng Nguyên. Giai đoạn đến năm 2030 sẽ hình thành đô thị Long Xá gồm xã Long Xá và xã Hưng Lĩnh với tổng diện tích 1.427ha; dân số khoảng 18.700 người; đạt tiêu chí đô thị loại V. Giai đoạn 2030-2050, định hướng phát triển dân số khoảng 22.600 người. Hoàn thiện và nâng cao tiêu chí đô thị loại V.
Giai đoạn 2030-2050, huyện Hưng Nguyên sẽ mở rộng diện tích, lấy toàn bộ ranh giới hành chính xã Hưng Tây, đưa diện tích lên khoảng 2.598ha với dân số khoảng 70.800 người; nâng cao tiêu chí đô thị loại V.
Ngoài ra, Hưng Nguyên được định hướng phát triển theo 3 hành lang gồm: hành lang đô thị – dịch vụ – dịch vụ, thương mại; hành lang sinh thái nông nghiệp phía Nam và hành lang sinh thái sông Lam.
Một trong những điểm nổi bật tại huyện Hưng Nguyên là khu công nghiệp, đô thị và dịch vụ VSIP Nghệ An có diện tích 750ha. Tương lai, khu công nghiệp này sẽ được quy hoạch tại xã Hưng Tây, Hưng Yên Nam, Hưng Trung và Hưng Yên Bắc với tổng diện tích khoảng 1.200ha theo định hướng quy hoạch tỉnh.
Huyện cũng sẽ quy hoạch mới 2 cụm công nghiệp với tổng diện tích khoảng 140ha, gồm: Cụm công nghiệp Hưng Yên tại xã Hưng Yên Nam, quy mô khoảng 70ha, ưu tiên các dự án chế tạo, lắp ráp thiết bị điện, linh kiện điện tử, cơ khí chính xác, sản phẩm phụ trợ; Cụm công nghiệp tại xã Hưng Tân, Hưng Nghĩa, quy mô khoảng 70ha, ưu tiên các dự án sản xuất đồ gia dụng, vật liệu xây dựng, sản xuất đồ gỗ, trang trí nội thất…
